Zapalenie trzustki u psa — przyczyny, objawy, leczenie, rokowania

Na czym polega zapalenie trzustki u psa?

Zapalenie trzustki to stan, w którym dochodzi do aktywacji enzymów trawiennych wewnątrz samej trzustki, co prowadzi do uszkodzenia narządu i stanu zapalnego. W zdrowym organizmie enzymy aktywują się dopiero w jelitach. Gdy proces ten zostaje zaburzony, trzustka zaczyna „trawić się” sama.

Wyróżnia się dwie główne postaci choroby: ostre zapalenie trzustki u psa, które pojawia się nagle i wymaga natychmiastowej interwencji, oraz przewlekłe zapalenie trzustki, rozwijające się stopniowo, często z łagodniejszymi objawami. Obie formy stanowią poważne zagrożenie dla życia psa.

Ostry stan zapalny może prowadzić do niewydolności innych narządów, takich jak wątroba, nerki czy układ krążenia. W przypadku ostrego zapalenia trzustki często konieczna jest hospitalizacja i intensywne leczenie wspomagające.

VET EXPERT INTESTINAL ELIMINATION LOW FAT 200g – lekkostrawna mokra karma weterynaryjna dla psów z zaburzeniami trawiennymi

Przewlekłe zapalenie trzustki u psa może prowadzić do trwałych uszkodzeń trzustki, a nawet wtórnej cukrzycy, jeśli proces zapalny obejmie komórki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Dlatego kluczowa jest szybka diagnoza i odpowiednie postępowanie.

Zapalenie trzustki u psa – przyczyny

Przyczyny zapalenia trzustki są zróżnicowane i nie zawsze możliwe do jednoznacznego ustalenia. Najczęściej choroba jest wynikiem błędów żywieniowych – podawania psu tłustych resztek ze stołu, smażonych potraw czy nagłych zmian diety.

Inne czynniki ryzyka to otyłość, choroby metaboliczne (takie jak cukrzyca), zaburzenia układu odpornościowego, a także zatrucie niektórymi pokarmami lub substancjami chemicznymi. Zapaleniem trzustki często kończy się też spożycie nieodpowiedniego jedzenia, szczególnie u ras predysponowanych, jak np. yorkshire terrier.

Przeczytaj na blogu: Niestrawność u psa – najczęstsze przyczyny bólu brzucha

Do zapalenia może dojść również po podaniu niektórych leków – zwłaszcza sterydów, leków przeciwpadaczkowych i immunosupresyjnych. W takich przypadkach zawsze należy skonsultować się z lekarzem weterynarii przed rozpoczęciem terapii.

VET EXPERT INTESTINAL DOG 400g - mokra karma weterynaryjna dla psów

Warto dodać, że zapalenie trzustki u psa może być także efektem urazu brzucha, silnego stresu lub współistnienia innych chorób przewodu pokarmowego, co dodatkowo komplikuje leczenie i rokowanie.

Zapalenie trzustki u psa – objawy

Objawy zapalenia trzustki u psa są często niespecyficzne, dlatego łatwo je pomylić z innymi problemami trawiennymi. Najczęściej występują: wymioty, biegunka, brak apetytu, osowiałość i ból brzucha.

W ostrych przypadkach mogą pojawić się także objawy wstrząsu – wychłodzenie, przyspieszone tętno i trudności z oddychaniem. Stan taki wymaga natychmiastowej interwencji w lecznicy weterynaryjnej, ponieważ może stanowić zagrożenie życia.

W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki objawy są mniej intensywne, ale często nawracają. Może występować stopniowe pogorszenie stanu zdrowia psa, zmniejszenie masy ciała oraz nietolerancja niektórych pokarmów.

Lista najczęstszych objawów chorej trzustki u psa:

• powtarzające się wymioty (czasem z żółcią),
• biegunka lub nieregularny stolec,
• wyraźny brak apetytu,
• wzdęcia, ból w jamie brzusznej,
• osowiałość, brak chęci do ruchu.

Diagnoza i rozpoznanie zapalenia trzustki

Rozpoznanie zapalenia trzustki wymaga wykonania specjalistycznych badań. W pierwszej kolejności lekarz weterynarii przeprowadza dokładny wywiad i badanie fizykalne, zwracając uwagę na objawy bólowe w okolicy brzucha.

Kluczowe znaczenie mają badania krwi, które pozwalają ocenić pracę trzustki i stopień ewentualnego stanu zapalnego — oznacza się m.in. enzymy trzustkowe (lipazę, amylazę), markery zapalne oraz poziom glukozy, co pozwala także oszacować ryzyko cukrzycy wtórnej wynikającej z uszkodzenia trzustki.

Często stosuje się również badanie USG jamy brzusznej, które pozwala zobaczyć ewentualne zmiany w obrębie trzustki, obecność obrzęku lub nagromadzenie płynu w jamie brzusznej. W niektórych przypadkach wykonuje się także RTG.

W diagnozie ważne jest wykluczenie innych przyczyn objawów, dlatego lekarz może zlecić dodatkowe badania moczu, stolca, a także testy specyficzne dla ostrego zapalenia trzustki u psa, jak np. test cPL.

Leczenie zapalenia trzustki u psa – jak przebiega i ile trwa?

Leczenie ostrego zapalenia trzustki rozpoczyna się od stabilizacji stanu zwierzęcia. Niezbędne jest podawanie płynów dożylnie, wyrównanie elektrolitów oraz terapia przeciwbólowa i przeciwwymiotna, często również antybiotykoterapia, jeśli istnieje ryzyko zakażenia.

W przypadku psa cierpiącego na przewlekłą postać choroby konieczna jest długofalowa kontrola oraz indywidualne dobranie odpowiedniej diety i leków wspomagających pracę trzustki. Czas trwania leczenia zależy od nasilenia objawów i ogólnego stanu zdrowia psa.

Przeczytaj na blogu: Co powinien jeść pies – podstawy prawidłowego odżywiania psa

Leki przeciwzapalne, enzymy trawienne oraz środki osłonowe dla przewodu pokarmowego stosuje się zgodnie z zaleceniami lekarza. Kluczowe jest, aby pies miał zapewniony spokój i dostęp do świeżej wody.

Leczenie może trwać od kilku dni (w łagodnych przypadkach) do kilku tygodni, a nawet miesięcy – szczególnie przy przewlekłym zapaleniu trzustki. Regularne kontrole i dopasowanie terapii do potrzeb psa znacząco zwiększają szansę na poprawę.

Rokowania przy zapaleniu trzustki u psa

Rokowanie zależy przede wszystkim od postaci choroby — ostrej lub przewlekłej — oraz od momentu, w którym została rozpoznana. W przypadku ostrego zapalenia trzustki stan może być poważny, dlatego kluczowe znaczenie ma szybkie wdrożenie leczenia.

Psy, które przeszły silny atak, wymagają ścisłego nadzoru i okresu rekonwalescencji. Odpowiednio dobrana terapia oraz właściwa dieta mogą pomóc ustabilizować stan zwierzęcia i znacząco poprawić jego jakość życia.

W przewlekłej postaci choroby istnieje ryzyko nawrotów, jednak przy regularnej kontroli weterynaryjnej i konsekwentnym leczeniu pies może przez długi czas funkcjonować w dobrej kondycji. Ważna jest szybka reakcja na niepokojące objawy oraz unikanie czynników, które mogą nasilić dolegliwości.

VET EXPERT INTESTINAL ELIMINATION DOG - sucha karma weterynaryjna dla psów

Zaniedbanie leczenia lub niewłaściwa dieta mogą prowadzić do poważnych powikłań — takich jak niewydolność trzustki, cukrzyca, a nawet zgon. Dlatego tak istotne jest świadome podejście do choroby i ścisła współpraca z lekarzem weterynarii.

Jaką karmę wybrać przy chorej trzustce?

Dieta psa z zapaleniem trzustki odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia. Najlepiej sprawdza się karma niskotłuszczowa, lekkostrawna, z kontrolowaną ilością białka i łatwo przyswajalnymi składnikami.

Zobacz karmy na trawienie i układ trawienny psa

Posiłki powinny być podawane w małych, regularnych porcjach. Należy unikać tłustych przekąsek, jedzenia ze stołu oraz produktów wysokoprzetworzonych. Dobrym wyborem są gotowe diety weterynaryjne opracowane specjalnie z myślą o psach z chorobami trzustki.

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dodatek enzymów trawiennych, by wspomóc procesy trawienia. Odpowiednio dobrana dieta nie tylko łagodzi objawy i zapobiega nawrotom, ale też pozwala utrzymać trzustkę w stanie spoczynku.

Pamiętaj — właściwe żywienie to nie tylko element leczenia, ale również fundament profilaktyki. Długotrwałe stosowanie lekkostrawnych i niskotłuszczowych karm może znacząco poprawić komfort życia psa oraz wydłużyć je.